Wizz Air, jedna z największych tanich linii lotniczych w Europie, musiała zawiesić lub ograniczyć część swoich połączeń w pierwszym kwartale 2024 roku z powodu usterki w silnikach Pratt&Whitney, montowanych w samolotach Airbus A320neo i A321neo. Decyzja ta dotknęła tysiące pasażerów, w tym wielu z Polski. Jakie prawa mają osoby, których loty zostały odwołane lub opóźnione? Co mogą zrobić, aby uzyskać rekompensatę lub alternatywny sposób podróży?

Co się stało z silnikami?

Według informacji podanych przez Wizz Air, firma Pratt&Whitney, która dostarcza silniki do samolotów Airbus A320neo i A321neo, zleciła przyspieszone kontrole kilku swoich silników GTF (Geared Turbofan) z powodu mikroskopijnych pęknięć spowodowanych rzadko spotykanym stanem sproszkowanego metalu używanego do produkcji silników. Kontrole te mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa lotów i zgodności z wymogami technicznymi.

Wizz Air, który posiada w swojej flocie 40 samolotów Airbus A320neo i 20 samolotów Airbus A321neo, musiał uziemić część swoich maszyn na czas kontroli i naprawy silników. W efekcie, linia lotnicza zmuszona była dokonać zmian w siatce połączeń, co spowodowało odwołanie niektórych lotów w wybrane dni pomiędzy niektórymi miejscami docelowymi.

Jakie prawa ma pasażer w sytuacji odwołania lub opóźnienia lotu?

W sytuacji odwołania lub opóźnienia lotu, pasażer ma prawo do otrzymania informacji od linii lotniczej o przyczynie zakłócenia, prawach przysługujących pasażerowi, rozwoju sytuacji, odwołaniu lotów, czasie trwania opóźnień itp. Ponadto, pasażer ma prawo do opieki, która oznacza, że podróżującemu przysługują:

  • prawo do otrzymania bezpłatnie posiłków i napojów w ilości adekwatnej do czasu oczekiwania oraz zakwaterowania, jeśli oczekiwanie na lot wymagałoby spędzenia nocy na lotnisku lub w hotelu;
  • prawo do otrzymania dwóch rozmów telefonicznych, wiadomości faksowych lub e-mailowych;
  • prawo do zwrotu kosztu biletu lub zmiany lotu na następny możliwy lot lub na inny termin, uzgodniony pomiędzy pasażerem a linią lotniczą, jeśli opóźnienie lotu wynosi ponad pięć godzin.

Należy pamiętać, że należy zachować wszelkie rachunki za posiłki, przejazdy z hotelu do lotniska itp. Są one niezbędne do udowodnienia kosztów poniesionych w związku z zakłóceniami lotów i uzyskania ich zwrotu.

Czy pasażer może żądać odszkodowania od linii lotniczej?

Pasażer ma prawo do odszkodowania w wysokości od 250 do 600 euro, w zależności od długości podróży i opóźnień spowodowanych zmianą trasy podróży, chyba że lot został odwołany z powodu nadzwyczajnych okoliczności lub pasażerowie zostali poinformowani o odwołaniu lotu przynajmniej na 2 tygodnie przed planowanym lotem.

Nadzwyczajne okoliczności to takie, które nie mogły być uniknięte nawet przy podjęciu wszelkich środków ostrożności, np. niekorzystne warunki pogodowe, zagrożenie bezpieczeństwa, strajki, decyzje władz lotniczych itp. W takich przypadkach linia lotnicza nie ponosi odpowiedzialności za odwołanie lub opóźnienie lotu i nie musi wypłacać odszkodowania, ale nadal ma obowiązek zapewnienia opieki pasażerom.

W przypadku Wizz Air, linia lotnicza twierdzi, że usterka w silnikach jest nadzwyczajną okolicznością, na którą nie ma wpływu, i dlatego nie wypłaca odszkodowań za odwołane lub opóźnione loty. Jednak niektórzy eksperci i organizacje konsumenckie kwestionują to stanowisko i uważają, że pasażerowie mają prawo do rekompensaty, ponieważ usterka w silnikach jest wynikiem błędu producenta, a nie siły wyższej.

Co zrobić, gdy linia lotnicza odmawia wypłaty odszkodowania?

Jeśli pasażer uważa, że jego prawa zostały naruszone i linia lotnicza odmawia wypłaty odszkodowania lub zwrotu kosztów, może podjąć następujące kroki:

  • złożyć reklamację pisemną do linii lotniczej, powołując się na Rozporządzenie (WE) 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy pasażerom w przypadku odmowy przyjęcia na pokład lub odwołania lub dużego opóźnienia lotów;
  • jeśli linia lotnicza nie odpowie na reklamację w ciągu sześciu tygodni lub udzieli niezadowalającej odpowiedzi, skontaktować się z Urzędem Lotnictwa Cywilnego lub Europejskim Centrum Konsumenckim, które mogą pomóc w polubownym rozwiązaniu sporu z zagranicznym przewoźnikiem lub udzielić bezpłatnie porad prawnych;
  • jeśli polubowne rozwiązanie sporu nie jest możliwe, zwrócić się do sądu lub do niezależnej instytucji rozstrzygającej spory konsumenckie, jeśli taka istnieje w kraju, z którego linia lotnicza prowadzi działalność.
  • skorzystanie z usług firm specjalizujących się w uzyskaniu odszkodowań. Takie firmy potrafią być bardzo skuteczne przez swoją wiedzę na temat branży oraz prawa, taka firma bierze procent od wywalczonej kwoty. Przykładem takiej firmy jest AirHelp

Jakie są inne opcje podróży w przypadku odwołania lotu?

Jeśli pasażer zrezygnuje z lotu z powodu odwołania lub opóźnienia, może poszukać innych opcji podróży do miejsca docelowego, np. innego przewoźnika lotniczego, pociągu, autobusu lub samochodu. Jednak należy pamiętać, że koszty takiej alternatywnej podróży nie będą zwracane przez linię lotniczą, która odwołała lub opóźniła lot, chyba że pasażer uzgodnił to wcześniej z nią. Dlatego zanim zdecydujemy się na inną formę transportu, warto skontaktować się z linią lotniczą i zapytać, czy może nam zaproponować jakieś rozwiązanie lub zgodzić się na pokrycie dodatkowych kosztów.